Haber Muhabiri 7 Nisan 2018

Ankebut Group İnternational’ın Arge Çalışmaları Hızla Devam Etmektedir

ankebut-group-international-logo

 


YAPAY ZEKA NEDİR?

Yapay zeka, bilgisayar kontrolündeki bir robotun yada bilgisayarın çeşitli faaliyetleri canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetidir.Bir nevi robotlara veya makinelere canlı özelliklerini adapte etmek şeklinde açıklanabilir. Ankebut Group International’ın yapay zeka çalışmalarının genel amacı  insanın düşünme yöntemlerini detaylı inceleyerek, bunların benzeri yapay yönergeleri geliştirmesine ve ilerleme süreçlerine yöneliktir. Yani bilgisayarın, insanlar tarafından gerçekleştirilen görevleri yerine getirmesini sağlar. Başka bir deyişle, Yapay zeka bilgisayarın insanlar gibi düşünmesini sağlar. Makinelerin karmaşık sorunları insana benzer şekilde çözmesine yardımcı olur. Zeka ve akıl gerektiren sorunlar artık bilgisayar yardımıyla etkili bir şekilde çözülebilir.

Ankebut Group International’ın konusu olan yapay zeka, çevresini tanımlayan ve hedefe ulaşmada başarı şansını azami seviyeye çıkarmak için harekete geçen her cihaz olarak da tanımlanır.

Temelde bilgisayar bilimi ile ilişkili olmasına rağmen tarım, tıp, matematik ve biyoloji gibi farklı alanlarda da yer edinmiştir. Ankebut Group International yapay zeka konusunda her alanda hizmet veren bir firma olmuştur. Yapay zekanın kapsamı konusunda net bir fikir birliği yoktur. Makineler çok yetenekli hale geldikçe zeka gerektirdiği düşünülmeyen bazı basit görevler yapay zeka kapsamında değerlendirilmeyebilir. Bu duruma yapay zeka etkisi adı verilir. Bu da yapay zekanın henüz yapamadığı şeyleri tanımlamada kullanılır. Örneğin optik karakter tanıma genel olarak yapay zeka kapsamında değerlendirilmez çünkü bu teknoloji oldukça sıradan bir hale gelmiştir.

 

Ankebut Group ınternational’da yapılan yapay zeka programları karmaşık verilerdeki kalıpları tanıması, tecrübelerinden faydalanması ve insanlar tarafından alınan kararları uygulaması için insan bilgisine ihtiyaç duymaktadır. Yapay zeka sistemleri bir şeyler gözlemlemekte ve daha sonra önceden belirlenmiş parametreler temelinde onu tanımaya çalışmaktadır. Dolayısıyla, belirli bir duruma göre yapay zeka sistemleri, sorunu çözmek için görev yapmakta ve buna tepki vermektedir.

Zatürreyi radyologlardan daha iyi tespit ediyorlar.

Yapay zeka kapsamında değerlendirilen yetenekler 2017 yılı itibari ile insanların ne konuştuğunu anlama, yüksek strateji gerektiren oyunlarda mücadele etme, otonom otomobiller ve iş sıralaması gerektiren içerik ağ dağıtımı, askeri simülasyonlar, karmaşık veri, fotoğraf ve video çözümleme olarak sınıflandırılabilir.

İlk kez 1956 yılında bir akademik disiplin olarak ortaya çıkan yapay zeka yıllar içerisinde çok fazla ilgi konusu oldu fakat bir süre sonra fonlama eksikliği sebebiyle daha az ilgi görmeye başladı. Bu sürece yapay zeka kışı adı veriliyor.

yapay-zeka-ankebut-group

Yapay zeka çalışmalarının geleneksel sorunları ve hedefleri akıl yürütme, bilgi, planlama, öğrenme, doğal dil işleme, algı ve nesneleri elle işleme ve hareket ettirmedir. Genel zeka da yapay zekanın tartışma alanlarından birisidir. İstatiksel metotlar, sayısal zeka ve geleneksel sembolik yapay zeka da yaklaşımlar arasındadır. Yapay zeka arama ve matematiksel optimizasyon, nöral ağlar ve istatistik, olasılık ve ekonomi tabanlı istatistikler gibi birçok aracı kullanır. Yapay zeka alanı bilgisayar bilimi, matematik, psikoloji, dil bilimi, felsefe, börolojik bilim ve yapay psikolojisi gibi birçok alandan faydalanır.

Yapay zeka algoritmaları kendilerini eğitecek!

Yapay zeka alanı, insan zekasının çok iyi tanımlanabileceği ve bir makinenin bu zekayı taklit edebileceği fikrinden yola çıkılarak oluşturulmuştur.

21’inci yüzyılda yapay zeka teknikleri bilgisayar teknolojisi alanındaki gelişmeler, veri sayısındaki artış ve teorik anlama gibi birçok yenilikten geçmiş ve geçmektedir.

ankebut-group-international

Yapay zeka teknikleri ayrıca teknoloji endüstrisinin de önemli bir parçasını oluşturmaktadır.

Yapay zeka günümüzde spor müsabakaları, sağlık, otomotiv, video oyunları, finans ve ekonomi alanlarında oldukça sık kullanılmaktadır.

 

Moda tasarımcısı bir yapay zeka

Bazı bilim insanları yapay zekanın insanlıktan sonra dünyanın yeni hakimi olacağını iddia ediyor.

Hatta bu fikir ile yola çıkan birçok sinema filmi de bulunuyor.

Bu fikre göre yapay zeka bir süre sonra süper zekaya dönüşecek ve tıpkı insanlar gibi bağımsız düşünüp karar alabilecek seviyeye ulaşacak.

Stephen Hawking ve Elon Musk gibi önemli isimler yapay zekanın tehlikelerine sürekli olarak dikkat çeken açıklamalar yapıyor.

Elektrikli otomobil üreten Tesla şirketinin sahibi ve yöneticisi Elon Musk yapay zekayı dünya için Kuzey Kore’den daha büyük bir tehdit olarak değerlendiriyor.

Hareket ettirme/ Motivasyon

Bilgisayarlarda bazı sabit programlanmış kurallar kullanılarak, mekanik hesaplama konusunda çok uygundur. Bu zeki makinelerin, insanların yapmasına uygun olmayan basit monoton işlemleri doğru ve etkili bir biçimde yapmasına olanak sağlar. Ancak karmaşık problemlerde işler biraz daha zorlaşır. İnsanlardan farklı olarak bilgisayarlar, özel durumları algılama ve yeni durumlara adapte olma süreçlerini gerçekleştirememektedir. Yapay zekâ, bu tarz karmaşık görevlerde, makinelerin davranışlarını geliştirmeyi hedefler.

Bununla birlikte, birçok yapay zekâ araştırması bizim akli davranışlarımızı daha iyi anlamamızı sağlamıştır. İnsanların problem çözme konusunda, soyut düşünce, bilinçli tümevarım ve örüntü tanımaya dayanan ilginç yaklaşımları vardır. Yapay zekâ bize bu prosesi tekrar tazeleyerek anlamamızı ve sonrasında var olan kapasitemizin üzerine çıkma konusunda yardımcı olabilir.

Sınırlamalar

Bugüne kadar, insan zekasına ait özelliklerin tümü henüz tam anlamıyla keşfedilememiştir ve bu nedenle yapay zeka yaratılması için uygulanamamıştır. Günümüzde yapay zeka genel olarak sadece kazanç getirecek, yapay zeka kabiliyetinin tamamına ihtiyaç duymayacak özel bazı alanlara odaklanmıştır.

Halk arasında az da olsa, yakın gelecekte zeki makinelerin fikir üretebilme yeteneklerine sahip olacağı kuşkusu vardır. Asıl soru bunun ne zaman olacağıdır. Makinelerin üretildiği malzeme tamamen silikon da olabilir, kuantum bilgisayarları ya da üretilen malzemenin ve sinir sisteminin hibrit bir kombinasyonu da olabilir. Ancak ne olursa olsun, genel inanç bu konudaki gelişmelerin içinde bulunduğumuz yüzyıl içerisinde büyük aşama kaydedeceği yönündedir.

Teknoloji

Ankebut Group International’ın çalışmasını yaptığı yapay zeka konusu üzerine hiçbirinin doğruluğu yada yanlışlığı kanıtlanmamış bir çok farklı yaklaşım bulunmaktadır. Bunlardan bazıları diğerlerine nazaran çok daha kullanışlı gibi görünmekte olsa da sürekli yeni alternatifler üretilmektedir. Son 50 yıl boyunca, yapay zeka araştırmacıları genellikle özel bazı problemlerin çözülmesi üzerine yönelmişlerdir. Bu nedenle de gelişimsel hesaplama ve planlama gibi birkaç branşa ayrılmışlardır. Bu bağlamda sayısız çözüm yolu üretilmiş ve etkili ve güvenilir bir şekilde hayata geçirilmiştir.

 

Uygulamalar

Günümüzde yapay zekânın kullanılma potansiyeli olan binlerce uygulama alanlı bulunmaktadır. Bu alanlar otonom kontrolü ve hedef tespiti gibi askeri uygulamalardan, bilgisayar oyunları ve robotik hayvanlar gibi eğlence dünyasına kadar geniş bir yelpazede değerlendirilebilir. Bunun yanında bankacılık, sağlık ve sigorta şirketlerinde müşteri davranışları ve trend tespiti gibi çok fazla miktarlarda bilgi işlenmesi gereken alanlarda da kullanılabilir.

teknoloji

Günümüze kadar birçok bilim kurgu filmine de konu olan yapay zeka ilerleyen yıllarda bu yöndeki araştırmaların hızlanması ve gelişmesi ile günlük hayatımızı çok farklı yönlere taşıyacağı kesin gibi görünüyor. Yukarıda belirttiğimiz uygulama alanları sadece bunun çok küçük bir miktarı olsa da özellikle askeri amaçla kullanımı geçmiş yıllardan beri birçok kişinin fantezilerini süslemekte ve yakın gelecekte artık insanlar yerine robotların savaşacağına kesin gözle bakmaktadır.

 

Genellikle genç popülasyonun sıklıkla kullandığı eğlence araçlarından en önemlisi olan oyun dünyasında yapay zeka kırıntıları günümüzde dahi kullanılmaktadır. Ancak gelecekte neler olacağını kestirmek çok güç çünkü bu alanda neler yapılabileceğinin sınırı sadece hayal edebiliyor olmak gibi görünüyor.

Yapay zekanın avantajları nelerdir?

▸Hata şansı neredeyse sıfırdır.

▸ Uzay araştırmalarında alanı keşfetmek için akıllı robotlar kullanılabilir. Bunlar makine olduğu için gezegensel atmosferlere, fiziksel durumlarını ve işlevlerini etkilemeyecek şekilde adapte olabilirler.

▸ Dünyanın en dip noktalarına ulaşmak için akıllı robotlar programlanabilir. Yeraltı madenlerine ulaşmak için akıllı robotları kullanmak zaman ve para konusunda ciddi bir fayda sağlayabilir. Bu makineler, insanların sahip olduğu sınırlamaların üstesinden gelmek için kullanılabilir.

▸ Akıllı telefonlar yapay zeka uygulamasına mükemmel bir örnektir. Kullanıcının yazdıklarının ne olacağını tahmin etmede (bunu mu demek istemiştiniz gibi) ve yazım hatalarını düzeltme gibi konularda, makineler çok faydalıdır. Kişisel asistanlık görevini gören Siri, kullanıcılara en iyi veya en kısa güzergahları veren GPS ve Harita uygulamaları, trafik ve zaman tahmini gibi yapay zeka uygulamaları yapay zekanın en iyi örneklerindendir.

Yapay Zekanın Uygulama Alanları

Bilgisayarın sesi tanıması hiç de kolay bir şey değildir. Konuşulan mikrofon aracılığıyla dijitalleşir ve bu frekanslardan sesler, seslerden de harfler, kelimeler algılanmaya çalışılır. Ve bunun hepsi anında sıfırlar ve birler ile yapılır.

Özellikle konuşulanın mantıksal olarak anlaşılması, şivelerin ayıklanması, gerçekten ne denmek istendiğinin anlaşılması, son derece zor bir operasyon. Ama son yıllarda çok hızlı gelişti. Yapay zekâ algoritmaların gelişmesi, veri miktarının artması sonucunda, algılamada çok daha yüksek başarı oranları yakalandı.

 

Bireysel kullanımda en meşhur örnekleri Siri, Cortana, Now ve Echo’dur. Sesinizi tanıyan, konuştuğunuzu anlayan ve buna göre bir takım aksiyonları yerine getiren sistemlerdir.

Kurumsal ortamlarda ise şirket santrallerinde sesli yanıtlama sistemleri, çağrı merkezlerinde insansız sesli müşteri hizmetleri, sesli imza gibi uygulamalar ön plana çıkmaktadır.

GÖRÜNTÜ İŞLEME

İnsan gözüyle ışık yansıtan her şeyi görmektedir. Bebeklikten itibaren gördüğü, öğrendiği şeyleri neredeyse ömür boyu bilmeye, hatırlamaya devam etmektedir. Az ışıkla dahi, zor ve karışık görüntülerin içinde dahi, insan gözü çok detaylı görebilmekte ve insan beyni bu görüntüleri algılamaktadır.

Benzer bir şekilde kamera ile görüntüler alınmakta ve bilişim gücüyle dijital olarak algılanmaya çalışılmaktadır. Kameranın her pikseli dijital bir koda dönüşmektedir. Bu piksellerin ne olduğunu anlamak için yapay zekâ algoritmaları kullanılmaktadır.

Öğrene öğrene yapay zekâ algoritmaları kedileri, köpekleri, kapıları, pencereleri, insanları, arabaları ve eşyaları tanımaya başlamaktadır. Stanford Üniversitesi’ndeki Fei Fei Li yapay görmenin insan görüşü kadar iyi hale, hatta bazı durumlarda insandan daha iyi görebildiği seviyeye ulaşmıştır.

Özellikle sürücüsüz araçlar için bu teknolojinin gelişmesi son derece kritiktir. Sürücüsüz hareket eden bir araç, ister havada, ister karada, ister suda, etrafını iyi algılamak, anlamak zorundadır. Araçların dört bir yanına bakan kameralar, her an nerede olduğunu, etrafında nelerin olduğunu, nelerin hareket ettiğini bilmek zorundadır. Etrafını algılaması ve doğru kararları vermesi sayesinde, sürücüsüz araçlar gelecekte insandan daha emniyetli bir şekilde hareket edecekler.

Başka görüntü işleme uygulamaları güvenlik alanında bulunmaktadır. Güvenlik kameraların görüntülerinden tehlikeli durumları, sakıncalı durumları algılamak ve anında alarma vermek veya tedbir almak yönünde kullanılmaktadır.

Başka bir alan sağlık uygulamalarıdır. Hekim gözünden daha hassas, daha hızlı bir şekilde, ciltteki veya bir organdaki lekeleri, kanser mi değil mi diye tanı koyabilen algoritmalar geliştirilmiştir. Hatta cep telefonun kamerası dahi tanı cihazı olarak kullanılmaktadır.

Görüntü işleme önümüzdeki yıllarda hızlıca gelişmeye devam edecektir. Geliştikçe yeni uygulama alanları karşımıza çıkacaktır. Evimizde, ofisimizde, mağazalarda, okullarda, başka ortamlarda farklı otomasyonlar ve yenilikçi uygulama örnekleri ile karşılaşacağımız şüphesizdir.

DOĞAL DİL İŞLEME

Yazılı metni okuyabilme ve anlamını çıkarma bir bilgisayar için hiç kolay değildir. Yeni yapay zekâ yöntemleri, özellikle derin öğrenme sayesinde, son yıllarda bu alan çok hızlı gelişmektedir.

Özellikle internet devleri, Google ve Facebook en başta olmak üzere, yazılı olanı anlamak konusunda son derece ısrarlılar. Zira Google tam olarak ne aradığınızı ve size hangi web sitelerini göstermesi gerektiğini sürekli keskinleştirmek ister. Facebook ise size özel içerikleri gösterip, sizi olabildiğince uzun bir süre sitelerinde tutmak istiyor. Bu konuda oldukça başarılılar.

Diğer yandan kurumlar haklarında konuşulanları, yazılanları sosyal ağlardan takip edip, kamuoyunun olumlu mu olumsuz mu olduğunu anlamak istiyor. Hatta hangi bireyin veya müşterinin hangi durumda ne dediğini, bunun bir fırsata dönüşüp, dönüşmeyeceğini hesaplamak istiyor. Zira bunları insan aklı ve kapasitesiyle milyonlarca müşteri için yapmak mümkün değildir.

yapay-zekanin-dil-tanima

Doğal dil işleme ile bir cümlenin anlamı çözülüp, başka bir dile tercüme edilmesi de son derece gelişmiştir. Microsoft’un satın aldığı Skype canlı bir şekilde bir dilde konuşan birinin konuşmalarını, başka bir dile anında tercüme etmeye başlamıştır. Ses işleme ile doğal dil işleme bir araya geldiğinde, son derece güçlü kombinasyonlar ortaya çıkmaktadır.

Aynı şekilde hukuki veri tabanlarını araştırıp, emsal dava bulan, dava dosyası hazırlayan yapay zekâ uygulamalar ve girişimler karşımıza çıkmaktadır. Kanser araştırmalarınıtakip eden ve bu alanda yazılmış makaleleri yorumlayıp, onkologlara tavsiye üreten uygulamalar da görülmeye başlanmıştır.

Dil işleme ve algılama geliştikçe, farklı dillerde bu yetkinlikler yaygınlaştıkça, tercüme, anlama ve yenilikçi uygulama alanları hızlıca karşımıza çıkacaktır. Bilişim kapasitesi sınırsız, veri miktarı eksponansiyel bir şekilde artmaktadır ve algoritmalar sürekli gelişmektedir.

Doğal dil işleme özellikle sosyal sorumluluk alanlarında da kendini gösterecektir. Engelli insanlara yardımcı olacak uygulamalar, sağlık, hukuk, ve benzeri alanlarda önemli ve yenilikçi uygulamalar karşımıza çıkmaya başlamıştır, daha da çıkacaktır.

MUHAKEME

Muhakeme en zor alandır. Hangi durumda ne yapmalı? Bir araç kaçınılmaz bir şekilde kaza yapacak. Bir yanda çocuk arabasıyla giden bir kadın, diğer tarafta üç inşaat işçisi. Araç hangi tarafa yönelmeli? Bunu insan dahi zor karar verir. Bilgisayar ne yapabilir ki?

Ayrıca unutulmamalı ki, bilgisayarın yapacağı her şey yazılım demektir, veri demektir, matematik demektir. Bir durumda alternatifleri belirlemek, verilmesi gereken kararı hesaplamak, ve bunu otomatik bir şekilde uygulamak, zor bir uğraş alanıdır. Derin öğrenme ve benzeri alanların gelişmesiyle hızlıca gelişmektedir. Ama son derece önemli ve değerli gelişmelerdir.

Son aylarda derin öğrenme algoritmaları ile önce Atari oyunlarını çözen, sonra Avrupa Go şampiyonunu yenen, sonra Mart 2016’da da Go dünya şampiyonunu yenen AlphaGoGoogle şirketinin satın aldığı DeepMind şirketinin son derece ilginç gelişmelerdir. Yapay zekâ uygulaması kendi kararlarını vermektedir ve dünyanın en iyi oyuncularını yenmiştir.

yapay-zekanin-muhakemesi

Bu yetenek başka durumları deneyerek (oynayarak) öğrenebileceğini göstermektedir. Bir cerrahın yapması gereken müdahale, bir yargıcın vermesi gerektiği karar, bir öğretmenin sorması gereken soru, bir hemşirenin alması gereken tedbir ve benzeri.

Diğer yandan muhakeme gücü kendini sadece sivil alanlarda değil, askeri alanlarda da kendini gösterecektir. Dost ve düşmanı ayırt etmek, doğru anda tetiğe basmak, doğru strateji ve taktiklere karar vermek, insansız savaş orduları yönetmek ve benzeri alanlarda yapay zekâ ve sentetik muhakeme gücü kullanılmaktadır, gelecekte daha çok kullanılacaktır.

Bugün tüm yenilikleri öngöremesek de, muhakeme gücünün gelişmesiyle, yapay zekânın günlük hayatımıza daha fazla girmesi, yaşantımızı etkilemesi ve bizim adımıza bir takım kararları vermesi son derece olasıdır.

Genel Yayın Editörü
ŞAHİN ÇAKMAK 

Paylaş

Leave a comment.

Your email address will not be published. Required fields are marked*